OBUKA TEHNIKE PLIVANJA U
ŠKOLSKOM FIZIČKOM VASPITANJU

KRAUL TEHNIKA

UVOD

Plivanje je obavezan programski sadržaj u školskom fizičkom vaspitanju, značajan je kao sadržaj koji veoma povoljno utiče na celokupan biološko-zdravstveni status mladog organizma kao što su važni organi i sistem deteta, kao i donji i gornji ekstremiteti trupa. Kako se plivanje izvodi u horizontalnom položaju, jača se muskulatura leđa i time sprečava pojava raznih deformacija kičmenog stuba, što je danas česta pojava kod dece školskog uzrasta.

U vaspitnom pogledu plivanje pozitivno utiče na socijalizaciju dece, na upornost i smelost za postignućem i posebno na ličnu odgovornost u smislu obezbeđenja od rizika koje neznanje plivanja donosi.

ELEMENTI PLIVAČKIH TEHNIKA

POLOŽAJ TELA

POKRETI NOGAMA

POKRETI RUKAMA

DISANJE

KOORDINACIJA

U ovoj prezentaciji  predstavljena je metodika obuke KRAUL tehnike plianja:

I PLIVAČKA TEHNIKA

KRAUL

1. Osnovi KRAUL tehnike

PLIVANJE NOGAMA

• Tokom plivanja, noge se kreću u sagitalnoj ravni naizmeničnim pokretima na gore i dole, pri čemu veću propulziju ostvaruju prilikom kretanja nogu na dole.

• Noga se savija u zglobu kolena malo, tek onoliko koliko na to utiče pritisak vode prilikom pokreta noge na dole.

• Pokreti se vrše iz zgloba kuka uz pomoć bedrenih mišića. 

PLIVANJE RUKAMA

Pokreti rukama se dele na tri faze: zahvat, propulzivna faza i faza oporavka.

Zahvat
Zahvat vodenih čestica počinje ispruženim i blago sastavljenim prstima šake. Ruka je opružena maksimalno da bi se izveli dugi zaveslaji.

Propulzivna faza
Šaka se kroz vodu kreće na dole prema unutra i onda na gore, poznatije kao obrnuto slovo “S”. Na kraju zaveslaja lakat je visoko podignut što omogućava vađenje ruke iz vode. Dlan je uvek paralelan sa vodenom površinom, jer plivač “drži” zahvaćenu vodu, vuče je pa se otiskuje od nje.

Faza oporavka
U ovoj fazi prvo lakat izlazi iz vode. Šaka i prsti izlaze skroz iz vode i prate liniju tela pomerajući se prema predručenju. Lakat je savijen i visoko postavljen a cela ruka opuštena.

DISANJE

Glava se spušta u vodu nakon što se završi faza oporavka (ruke). Disanje može biti na obe strane (na svaki treći zaveslaj) i samo na jednu stranu (na svaki drugi) zaveslaj, što zavisi od ciklusa zaveslaja i distance koja se pliva (manja distance – samo jedna strana).

KOORDINACIJA POKRETA

• Rad rukama i nogama sinhronizovan pri čemu i ruke i noge rade naizmenično vodeći računa o ritmu plivanja.

• Disanje je u skladu sa spospbnostima pojedinca.

• Plivač koristi adekvatnu verziju plivanja, u odnosu na broj ciklusa zaveslaja nogama.

2. Metodika obuke tehnike KRAUL

Vežbe za održavanje položaja tela i kliženja

• Instruktor plivanja držeći za opružene ruke, vuče učenika po površini vode, dok se ovaj nalazi u hidrodinamičkom položaju.
• Stojeći u vodi dubine do pojasa, odskokom skočiti na površinu vode i zadržati položaj ležeći na vodi sa rukama u predručenju sa glavom u vodi.
• Odgurivanjem od ivice bazena, sa pruženim rukama i glavom u vodi, kliženje po površini vode.
• Odgurivanjem od ivice bazena, sa pruženim rukama, kliženje ispod površine vode do zaustavljanja.

Najčešće greške:

• Strah
• Podignuta glava na gore iz vode
• Noge duboko u vodi
• Težanja za hodanjem u vodi
• Oscilacije tela plivača u horizontalnoj ravni

Vežbe za obučavanje disanja

• Stojeći raskoračno u bazenu dubine do struka, sa jednom rukom u predručenju drugom u priručenju, sa licem u vodi, uzimati vazduh na stranu ruke u priručenju, zatim promena ruke.
• Stojeći raskoračno u bazenu dubine do struka, sa licem u vodi, simulirati plivanje.
• Držeći se opruženim rukama za ivicu bazena izvoditi zaveslaje nogama kraul, glava je u vodi, vazduh uzimati na gore.
• Držeći se opruženom rukom za ivicu bazena izvoditi zaveslaje nogama kraul, a vazduh uzimati na stranu gde je ruka u priručenju.

Najčešće greške:

• Disanje sa glavom izvan vode
• Disanje na svaki zaveslaj
• Zadržavanje daha nepotrebno dugo
• Disanje ne koordinisano sa pokretima ruku i glave
• Disanje bez ritma

I Vežbe za obučavanje plivanja nogama

• U plitkoj vodi, licem okrenuti prema dnu, oslanjati se rukama na stepenice bazena i udarati nogama.
• Držeći se opruženim rukama za ivicu bazena izvoditi zaveslaje nogama kraul.
• Instruktor plivanja drži učenika za ruke i povlači ga po površini vode dok on nogama izvodi pokrete kraula
• Odgurivanjem od ivice bazena sa rukama u predručenju samostalno plivanje samo nogama. Varijanta sa daskom
• Odgurivanjem od ivice bazena, ruka u predručenju drži dasku, samostalno plivanje samo nogama, disanje na stranu ruke koja je u priručenju. Varijanta bez daske

II Vežbe za obučavanje plivanja nogama

• Odgurivanjem od ivice bazena sa rukama u predručenju, držeći plivačku dasku samostalno plivanje samo nogama, glava iznad vode (uzimanje vazduha na gore). Varijanta bez daske.
• Odgurivanjem od ivice bazena sa obe ruke u predručenju, samostalno plivanje samo nogama, uzimanje vazduha na gore (na stranu). Varijanta sa daskom.
• Odgurivanjem od ivice bazena sa obe ruke u priručenju, samostalno plivanje samo nogama, uzimanje vazduha na stranu.
• Odgurivanjem od ivice bazena sa obe ruke na leđima, samostalno plivanje samo nogama, uzimanje vazduha na stranu (napred).

Najčešće greške:

• Dubok položaj nogu.
• Mala frekvencija zaveslaja nogama.
• Pokreti nogu iz kolena.
• Savijene noge u kolenima.
• Noge izlaze iz vode tokom plivanja.
• Asimetričan rad nogama.
• Neujednačene amplitude plivanja nogama.

Vežbe za obučavanje plivanja rukama

• Ležeći na ivici bazena paralelno sa ivicom, jedna ruka je u vodi i simulura plivanje, druga ruka miruje. Pa zatim promena ruke koja izvodi vežbu.
• Učenik stoji u bazenu dubine do struka u pretklonu, ruke su opružene u predručenju i simulira plivanje kraul tehnike. Disanje na stranu.
• Držeći se opruženom rukom za ivicu bazena izvoditi zaveslaj suprotnom rukom i raditi nogama. Disati na drugi zaveslaj. Promena ruke.
• Držeći plivačku dasku jednom rukom izvoditi zaveslaj samo suprotnom rukom, raditi nogama, a vazduh uzimati na svaki drugi zaveslaj ruke. Promena ruke. Varijanta bez daske.
• Držeći plivačku dasku jednom rukom izvoditi zaveslaj samo suprotnom rukom, raditi nogama, a vazduh uzimati na svaki treći zaveslaj ruke. Promena ruke. Varijanta bez daske.
• Držeći plivačku dasku jednom rukom izvoditi dva zaveslaja suprotnom rukom, zatim dasku preuzeti u drugu ruku, napraviti dva zavesjala slobodnom rukom, raditi nogama konstantno, a vazduh uzimati na svaki drugi zaveslaj, na stranu ruke koja pliva. Varijante: bez daske, sa različitim brojem zaveslaja pa promena ruke i disanje na različit broj zaveslaja zaveslaj.

Najčešće greške:

• Rašireni prsti šake tokom zahvata vode
• Savijene ruke u laktu
• Kratak zaveslaj
• Velika frekvencija zaveslaja
• Asimetrični zaveslaji rukama – zaveslaji različitih dužina i putanja

Vežbe koordinacije

• Leva ruka u predručenju, desnom rukom izvoditi tri zaveslaja, zatim desna ruka u predručenju, napraviti tri zavesjala levom rukom, po istom principu napraviti desnom rukom dva zaveslaja, dok je leva ruka u predručenju, pa levom rukom napraviti dva zaveslaja, dok je desna u predručenju, pa jedan zaveslaj desnom rukom, leva u predručenju i onda levom jedan zaveslaj desna u predručenju. Nogama raditi konstantno, a vazduh uzimati na svaki drugi zaveslaj, na stranu ruke koja pliva. (3 – 2 – 1). Varijante: sa daskom i način disanja.
• Držeći plivačku dasku obema rukama, a zatim levom rukom napraviti zaveslaj, zatim opet obema rukama držati dasku, onda napraviti zaveslaj desnom rukom. Vazduh uzimati na svaki zaveslaj ruke koja pliva. Ruka ruku čeka. Moguće su varijacije koje se odnose na broj zaveslaja.

Najčešće greške:

• Loša koordinacija sa disanjem
• Neposotojanje ritmičnosti zaveslaja
• Poremećena cikličnost zaveslaja rukama

Provera znanja plivanja

• Nakon uspešno obavljene obuke potrebno je organizovati javno polaganje.
• Gde će deca prikazati svoje nove sposobnosti u vodi i izvršiti potrebne zadatke:
• isplivati 15metara sa promenom pravca,
• izroniti sa dubine do pazuha tri predmeta,
• skočiti na noge iz zaleta sa obale i
• isplivati kraul tehnikom 25 metara.
• Nakon prikazanih veština svaki pojedinac treba da dobije diplomu o uspešnom savladavanju obuke neplivača.

Prezentacija, koja se odnose na plivanje, sačinjene su na osnovu sadržaja ove teme na Letnjoj školi Paraćin 2011, predavač, mr Dimitrić Goran